Tien tips voor de gouden weken

Geplaatst op 22 augustus 2019

Het nieuwe schooljaar: een goed begin is het halve werk! Een nieuw samengestelde groep, de pikorde wordt vastgesteld in de eerste weken van het schooljaar. Juist dan loont het om aandacht te geven aan de onderlinge verhoudingen tussen leerlingen, aan het uitbouwen van plezierige contacten en gedragingen, aan het delen van verantwoordelijkheid voor elkaar en de sfeer. Als je de groep op een goede manier door de eerste, soms roerige, periode loodst, dan heb je daar het hele jaar profijt van!

Tien tips!

Wij delen 10 tips om op een goede manier het schooljaar te starten:

1. Geef meer (oprechte) complimenten dan negatieve kritiek
   Als richtlijn voor een positieve opbouw van de relatie met je leerling, kun je een verhouding van vier opstekers op eenmaal negatieve kritiek in het aanhouden. Complimenten kunnen gegeven worden over het gedrag van de leerling, over het proces van het werk en de prestatie die het kind leverde. Geef je een compliment over de eigenschappen van de persoon of over het zichtbare gedrag?
2. Gebruik Coöperatieve werkvormen
   Door Coöperatieve werkvormen leren leerlingen dat je samen meer leert dan alleen. Iedereen weet iets wat een ander niet weet. Coöperatieve werkvormen helpt dit bij elkaar te brengen en zet dat doelgericht in. Van wie leren leerlingen bij jou in de klas echt samen te werken en te leren?
3. Ken je leerlingen: naam, gezinssituatie, hobby’s, talenten en meer
   Deze kennis geeft niet alleen meer diepgang aan je relatie, het geeft je de mogelijkheid om de persoonlijke ervaringen en de belevingswereld van de leerling te koppelen aan de leerstof. Dat zal de intrinsieke motivatie van de leerling en de leeropbrengsten verhogen. Hoe zet jij in jouw onderwijs de talenten en interesses van al je leerlingen in?
4. Laat de leerlingen jou kennen
   Verbindingen worden versterkt door kennis over elkaar. Maak gebruik van de kennis over jouw talenten, interesses, gezinssituatie en hobby’s. Doe dat in verschillende onderwijs situaties. Wat mogen de kinderen in de klas van jou weten? Wat zijn mooie anekdotes over jou?
5. Maak per dag een aantal keer gebruik van spelletjes die je groep positief helpen vormen: KiVa werkvormen, Energizers en 5 minuten spelletjes
   In de eerste 6 weken van het schooljaar wordt de samenstelling van de groep bepaald. Door het inzetten van deze werkvormen maak je de groep hechter en kom je tegemoet aan de bewegingsbehoeften van je leerlingen. Dit kan ook gekoppeld aan je lesinhoud. Hoe vaak mogen leerlingen in jouw klas bewegen?
6. Maak samen groepsregels; hoe willen we dit jaar dat we in de groep met elkaar omgaan?
   Laat leerlingen samen tot een (beperkt) aantal positief omschreven klassenregels komen (wat willen jullie wel). Maak er een mooie poster van en laat alle kinderen hun pasfoto erop hangen. Hiermee creëer je een gezamenlijk doel voor de rest van het jaar met veel draagvlak onder je leerlingen. Wie bepaalt de regels in jouw klas?
7. Geef opstekers klassikaal en bestraf 1 op 1
   Leerlingen groeien van klassikaal gegeven opstekers. Ze zijn een voorbeeld voor de rest van de klas. Correcties zijn veel effectiever als je dat in direct persoonlijk contact doet. Zo bouw je aan je relatie met de leerling in plaats van het af te breken. Wat doe je meer? Klassikale opstekers of klassikale correcties?
8. Zorg dat je aan het begin van het jaar persoonlijk contact hebt gemaakt met alle ouders van je klas
   Opvoeden doe je niet alleen. Investeer in de relatie met de ouders van je leerlingen. Samen met ouders bereik je veel meer en obstakels overwin je gemakkelijker als je een goede relatie met hen hebt opgebouwd. Bijvoorbeeld door kennismakingsgesprekken of open lessen. Social media kunnen hier ook een effectieve rol in spelen. Wanneer heb je voor het eerst in het schooljaar alle ouders gesproken? Waar gaan deze gesprekken over en wie neemt hiervoor het initiatief?
9. Neem regelmatig de tijd om schoolregels en klassenregels van context te voorzien; wat ermee bedoeld wordt en wat je ermee wilt bereiken
   Regels op zich hebben niet zo veel betekenis. Je zult samen met je leerlingen de context van de regels moeten vullen. Als de regels en hun context bekend zijn en gaan leven, kun je er samen met de leerlingen ook veel gemakkelijker op terugkomen. Interpreteer jij de schoolregels op dezelfde manier als je collega’s?
10. Zorg voor een goede overdracht voor de eerste dag van het nieuwe schooljaar
    Je kunt een vliegende start maken met je groep als je voldoende basiskennis hebt van je individuele leerlingen. Een goede overdracht zorgt hiervoor. Dat voorkomt dat je in onnodige situaties belandt. Doe dit zo mogelijk nog vóór de zomervakantie met je collega’s. Wat vind je belangrijk in een overdracht?

Meer informatie

Voor meer informatie over het bouwen aan een (h)echte groep kun je contact opnemen met Timpaan Onderwijs.